Injili zinatuambia hivyo mara baada ya hayo ubatizo wake, Yesu…
12 Mara tu baada ya haya, Roho akamwongoza Yesu mpaka nyikani. 13 Akakaa huko nyikani kwa muda wa siku arobaini aki jaribiwa na shetani. Alikaa na wanyama wa porini na malaika wal imhudumia.
Marko 1:12-13
Tunaweza kufikiria kuwa ni ajabu kwamba Yesu alienda moja kwa moja nyikani kwa ajili ya kujaribiwa/kujaribu. Na kwa nini kwa siku 40? Lakini hii sio bahati nasibu. Yesu anatoa madai ya kustaajabisha katika kufanya hivi. Ili kuiona tunahitaji kujua historia ya Waisraeli miaka 1500 kabla ya wakati wa Yesu.
Kurejea kwenye majaribio ya jangwa la Israeli
Mara tu baada ya Israeli ubatizo katika kuvuka Bahari, …
Kisha wakasafiri kutoka Elimu, na mkutano wote wa wana wa Israeli wakafikilia bara ya Sini, iliyoko kati ya Elimu na Sinai, siku ya kumi na tano ya mwezi wa pili baada ya kutoka kwao nchi ya Misri. 2 Na mkutano mzima wa wana wa Israeli ukawanung’unikia Musa na Haruni, huko barani; 3 wana wa Israeli wakawaambia, Laiti tungalikufa kwa mkono wa Bwana katika nchi ya Misri, hapo tulipoketi karibu na zile sufuria za nyama, tulipokula vyakula hata kushiba; kwani mmetutoa huko na kututia katika bara hii, ili kutuua kwa njaa kusanyiko hili lote
Kutoka 16:1-3
Mara tu baada ya kubatizwa waliingia jangwani ili kukabiliana na majaribu ya njaa. Na waliishia kukaa jangwani kwa miaka 40!
13 Na hasira za Bwana ziliwaka juu ya Israeli, naye akawatembeza huku na huku jangwani muda wa miaka arobaini, hata kizazi hicho kizima kilichokuwa kimefanya uovu machoni pa Bwana kikaisha angamia.
Hesabu 32: 13
Yesu anachukua tena majaribio ya Israeli, kupita kwa niaba ya taifa
Yesu alichukua tena jaribio hili la Israeli jangwani. Kujaribiwa kwake katika jangwa kwa siku 40 kulionyesha majaribio ya Israeli kwa miaka 40. Kwa kufanya hivi alikuwa kiishara akidai kuiwakilisha Israel. Angalia jinsi mjaribu alivyomjaribu Yesu.
Kisha Yesu akaongozwa na Roho Mtakatifu mpaka nyikani ili akajaribiwe na shetani. 2 Akakaa huko siku arobaini akifunga, pasipo kula kitu cho chote mchana na usiku, hatimaye akaona njaa. 3 Ndipo shetani akamjia akamwambia, “Kama wewe ni Mwana wa Mungu, amuru mawe haya yawe mikate.” 4 Lakini Yesu akamjibu, “Imeandikwa, ‘Mtu hataishi kwa mkate tu, ila kwa kila neno analotamka Mungu.’ ”
Mathayo 4:1-4
Mjaribu alimjaribu Yesu kwanza kwa njaa mara tu baada ya kubatizwa. Angefanyaje akiwa na njaa? Hili lilikuwa ni jaribu lile lile la kwanza ambalo Israeli walipitia.
Jaribio la pili lilikuwa ni kujaribu utoaji wa Mungu.
5 Ndipo shetani akampeleka Yesu mpaka mji mtakatifu wa Yerus alemu, akamweka juu ya mnara wa Hekalu, 6 akamwambia, “Kama wewe ni Mwana wa Mungu jitupe chini; kwa kuwa imeandikwa,
‘Atawaagiza malaika wake wakuhudumie,’ na, ‘Watakuinua juu mikononi mwao ili usijikwae mguu wako kwenye jiwe.’ ”
(Zaburi 91:11-12)
7 Yesu akamjibu, “Pia imeandikwa, ‘Usimjaribu Bwana Mungu wako.’ ”
Mathayo 4:5-7
Katika miaka yao 40 jangwani, taifa la Israeli lilikuwa limemjaribu Mungu mara nyingi, kutia ndani: alimjaribu Mungu ili awape maji huko Masa, pamoja na kutamani nyama badala ya mkate, kukataa kuingia katika ardhi kwa sababu ya hofu. Akiwa Israeli, Yesu sasa alikumbana na jaribu lile lile, lakini Israeli hili lilipita jaribu hilo.
Je shetani anamaanisha nani?
Angalia jinsi shetani ananukuu Zaburi 91 ili kumjaribu Yesu. Tazama kifungu kamili ambacho alikuwa amenukuu sehemu tu (iliyopigiwa mstari).
10 Mabaya hayatakupata wewe,
Wala tauni haitaikaribia hema yako.
11 Kwa kuwa atakuagizia malaika zake
Wakulinde katika njia zako zote.
12 Mikononi mwao watakuchukua,
Usije ukajikwaa mguu wako katika jiwe.
13 Utawakanyaga simba na nyoka,
Mwana-simba na joka utawaseta kwa miguu.
Zaburi 91:10-13
Kumbuka kwamba Zaburi hii inarejelea ‘wewe’, ambayo shetani aliamini inamtaja ‘Mwana wa Mungu’. Lakini Zaburi ya 91 haisemi ‘Mwana wa Mungu’ kwa hivyo shetani alimdanganyaje ‘Mwana wa Mungu’ kutoka Zaburi ya 91?
Simba – Rudi kwa Yakobo
Zaburi ya 91 ilitangaza kwamba hii ‘wewe’ ungefanya ‘kanyaga”simba mkubwa‘Na’nyoka‘ (Mst.13 – katika nyekundu). ‘Simba’ ni kumbukumbu ya kabila la Yuda la Waisraeli. Yakobo alikuwa ametabiri katika mapambazuko ya taifa kwamba:
8 Yuda, ndugu zako watakusifu,
Mkono wako utakuwa shingoni mwa adui zako.
Wana wa baba yako watakuinamia.
9 Yuda ni mwana-simba, Kutoka katika mawindo,
mwanangu, umepanda;
Aliinama akajilaza kama simba, Na kama simba mke;
ni nani atakaye mwamsha?
10 Fimbo ya enzi haitaondoka katika Yuda,
Wala mfanya sheria kati ya miguu yake,
Hata atakapokuja Yeye, mwenye milki,
Ambaye mataifa watamtii.
Mwanzo 49:8-10
Yakobo alikuwa amesema kwamba kabila la Yuda lilikuwa kama simba ambayo ‘yeye’ angetoka na kwamba ‘yeye’ angetawala. Zaburi ya 91 ilikuwa imeendeleza mada hii. Kwa kutangaza kwamba ‘wewe’ ungekanyaga ‘simba’, Zaburi ya 91 ilisema angekuwa mtawala wa Yuda.
Nyoka – Rudi kwenye Bustani
Zaburi ya 91, ambayo shetani alinukuu, pia ilisema kwamba ‘kumkanyaga nyoka‘. Hii ni kumbukumbu ya moja kwa moja Ahadi katika Pepo kwamba ‘uzao wa mwanamke’ ungemponda nyoka. Hebu tuikague kwa mchoro unaoonyesha wahusika na mahusiano yao katika Ahadi hii:
Basi Bwana Mungu akamwambia nyoka…
15 nami nitaweka uadui
kati yako na huyo mwanamke,
na kati ya uzao wako na uzao wake;
huo utakuponda kichwa,
na wewe utamponda kisigino.
Mwanzo 3:15
Imejadiliwa kwa undani zaidi hapa, Mungu alikuwa ametoa Ahadi hii katika bustani, lakini hakuwa amejaza maelezo yake. Sasa tunajua kwamba ‘Mwanamke’ ni Mariamu[I] kwa sababu ni mtu pekee ambaye alikuwa na mzao bila mwanamume – alikuwa bikira. Kwa hiyo uzao wake, ‘yeye’ aliyeahidiwa, sasa tunaona kuwa ni Yesu. Ahadi ya kale ilitabiri kwamba Yesu (‘yeye’) angemponda nyoka. Zaburi ya 91, ambayo Shetani alikuwa ameinukuu katika kumjaribu Yesu, alikuwa amerudia ahadi hiyo
“Utamkanyaga simba mkubwa na nyoka.“ (Mstari wa 13)
Ibilisi alinukuu kutoka katika Zaburi ya 91 ambayo kwa upande wake ilirejelea tabiri hizi mbili za awali za kuja ‘yeye’ ambaye angetawala na pia angemponda shetani. Hivyo mjaribu alijua kwamba mistari aliyonukuu katika Zaburi inarejelea Mwana wa Mungu (= mtawala). Ibilisi alimjaribu Yesu kutimiza ahadi hizi kwa njia isiyo sahihi. Unabii huo ungetimizwa, si kwa Yesu kuruka kutoka kwenye hekalu ili kujivutia, bali kwa Yesu kufuata mpango uliofunuliwa na manabii waliotangulia.
3rd Majaribu – ni nani wa kumwabudu?
8 Kwa mara nyingine shetani akamchukua Yesu mpaka kwenye kilele cha mlima mrefu akamwonyesha milki zote za dunia na fahari zake, 9 kisha akamwambia, “Nitakupa hivi vyote kama ukipiga magoti na kuniabudu.”
10 Yesu akamwambia, “Ondoka hapa shetani! Kwa maana imean dikwa, ‘Utamwabudu Bwana Mungu wako na utamtumikia yeye peke yake.’ ” 11 Ndipo shetani akamwacha, na malaika wakaja wakamhu dumia.
Mathayo 4:8-11
Wakati Musa alikuwa juu ya Mlima Sinai kwa siku 40 akipokea Amri kumi, Israeli walianza kuabudu Ndama wa Dhahabu. Kama Biblia inavyosimulia
Hata watu walipoona ya kuwa Musa amekawia kushuka katika mlima, wakakusanyana wakamwendea Haruni, wakamwambia, Haya! Katufanyizie miungu itakayokwenda mbele yetu, kwa maana Musa huyo aliyetutoa katika nchi ya Misri hatujui yaliyompata. 2 Haruni akawaambia, Zivunjeni pete za dhahabu zilizo katika masikio ya wake zenu, na wana wenu, na binti zenu, mkaniletee.
Kutoka 32:1-2
Kwa hiyo wakaendelea kutengeneza na kuiabudu Ndama ya Dhahabu. Israeli ilishindwa hata kabla ya mtihani kuanza. Katika kupinga hili 3rd jaribu Yesu alitembelea tena jaribu hilo. Na kupitia yeye Israeli sasa walifaulu mtihani.
‘Kristo’ maana yake ni ‘mpakwa mafuta’ kutawala kwa hiyo Yesu ana haki ya kutawala. Shetani alimjaribu Yesu kwa kile kilichokuwa chake kistahili, lakini Shetani alimshawishi achukue njia mbaya ya mkato ili apate utawala wake, na alikuwa akimshawishi Yesu amwabudu ili apate. Yesu alipinga majaribu ya Shetani, kwa (kwa mara nyingine tena) kunukuu kutoka kwa Musa.
Yesu – mtu anayetuelewa
Kujaribiwa huku kwa Yesu ni muhimu kwetu. Biblia inasema kuhusu Yesu:
18 Na kwa kuwa yeye mwenyewe ameteswa na kujaribiwa, anaweza kuwasaidia wanaoj aribiwa.
Waebrania 2:18
Na
15 Kwa maana huyu kuhani wetu mkuu si kuhani ambaye hawezi kutuhurumia katika udhaifu wetu, bali ni kuhani ambaye kwa kila hali amejaribiwa kama sisi, lakini pasipo kutenda dhambi. 16 Kwa hiyo basi, tusogelee kiti cha neema kwa ujasiri, ili tupokee rehema na kupata neema ya kutusaidia wakati wa shida.
Waebrania 4:15-16
Mara nyingi tunafikiri tunaweza kupata haki na Mungu kwa ustahili wetu wenyewe. Au tunamwamini afisa wa kidini kuwa Mpatanishi wetu mbele za Mungu. Lakini Yesu ndiye Kuhani Mkuu anayetuhurumia na kutuelewa. Anatusaidia katika majaribu yetu haswa kwa sababu yeye mwenyewe alijaribiwa – bila dhambi. Na kwa hiyo tunaweza kuwa na uhakika mbele za Mungu na Yesu akiwa Kuhani wetu Mkuu kwa sababu alipitia majaribu magumu zaidi lakini hakukubali kamwe kufanya dhambi. Yeye ni mtu anayetuelewa na anaweza kutusaidia na majaribu na dhambi zetu wenyewe. Yeye ndiye pekee anayestahili kiroho kuwa Kuhani wetu. Swali ni: Je, tutamruhusu?
Hitimisho
Tumeona jinsi majaribu ya Yesu yalivyokuwa, kama yake kuzaliwa, ndege ya utotoni, na Ubatizo, madai yake ya kuwa utimilifu wa Israeli – jinsi Israeli inapaswa kuwa na maendeleo. Siku zake 40 jangwani pia zilifanana na siku 40 za Musa bila kula wakati alipokea Amri Kumi. Yesu ni mfano wa Musa na Israeli. Tunaliangalia hili kwa kina zaidi wakati Yesu anaanza huduma yake ya kufundisha.
[I] ‘Mwanamke’ vile vile pia inarejelea Israeli. Israeli inaonyeshwa kama mwanamke aliyeposwa na Mungu (Isaya 62:5, Ezekieli 16:32, Yeremia 3:20) na pia inaonyeshwa hivyo katika Ufunuo 12. Kwa hiyo kuna vitambulisho viwili vilivyo sawa kwa ‘mwanamke’ wa Mwanzo 3: 15