Kati ya sababu mbalimbali zinazotolewa kukana kuwepo kwa Muumba mwenye uwezo wote na upendo hii mara nyingi huongoza orodha. Mantiki inaonekana sawa sawa. Ikiwa Mungu ni mwenye uwezo wote na mwenye upendo basi anaweza kuutawala ulimwengu na angeutawala kwa ajili ya ustawi wetu. Lakini ulimwengu umejaa mateso, maumivu na kifo hivi kwamba Mungu lazima asiwepo, asiwe na nguvu zote, au labda asiwe na upendo. Fikiria baadhi ya mawazo kutoka kwa wale ambao wamepinga jambo hili.
“Jumla ya mateso kwa mwaka katika ulimwengu wa asili ni zaidi ya kutafakari kwa heshima. Katika dakika ambayo inanichukua kutunga sentensi hii, maelfu ya wanyama wanaliwa wakiwa hai, wengine wengi wanakimbia kuokoa maisha yao, wakipiga kelele kwa woga, wengine wanaliwa polepole kutoka ndani na vimelea vibaka, maelfu ya kila aina wanakufa. njaa, kiu na magonjwa.”
Dawkins, Richard, “God’s Utility Function,” Kisayansi wa Marekani, vol. 273 (November 1995), pp. 80‑85.
Ukweli wa kutisha na usioepukika ni kwamba maisha yote yametabiriwa juu ya kifo. Kila kiumbe mla nyama lazima aue na kummeza kiumbe mwingine … Mungu mwenye upendo angewezaje kuumba mambo ya kutisha kama haya? …Hakika haingekuwa zaidi ya uwezo wa mungu anayejua yote kuunda ulimwengu wa wanyama ambao ungeweza kudumishwa na kudumishwa bila mateso na kifo.
Charles Templeton, Kuaga Mungu . 1996 uk 197-199
Kuingia kwenye swali hili, hata hivyo, tutaliona haraka kuwa ngumu zaidi kuliko inavyoweza kuonekana mwanzoni. Kuondoa Muumba huacha kufanya kazi kwa kupingana. Kuelewa jibu kamili la Biblia kwa swali hilo hutupa tumaini lenye nguvu tunapokabili mateso na kifo.
Kujenga Mtazamo wa Kibiblia wa Ulimwengu
Hebu tufikirie swali hili kwa kuweka kwa makini mtazamo wa ulimwengu wa Biblia. Biblia huanza na dhana kwamba Mungu yuko na kwamba kwa hakika Yeye ni mweza yote, mwenye haki, mtakatifu na mwenye upendo. Kwa ufupi, Yeye yuko daima . Nguvu na uwepo wake hautegemei kitu kingine chochote. Mchoro wetu wa kwanza unaonyesha hii.
Mungu, kutokana na mapenzi na uwezo wake mwenyewe basi aliumba Maumbile kutoka kwa chochote (ex nihilo). Tunatoa mfano wa Hali katika mchoro wa pili kama mstatili wa kahawia wa mviringo. Mstatili huu unajumuisha na una nguvu nyingi za ulimwengu pamoja na sheria zote za kimaumbile ambazo ulimwengu unaendesha. Kwa kuongezea habari zote zinazohitajika kuunda na kudumisha maisha zimejumuishwa humu. Kwa hivyo, DNA ambayo huweka kanuni za protini zinazotumia sheria za kimwili za kemia na fizikia, pia imejumuishwa katika Nature. Sanduku hili ni kubwa, lakini muhimu zaidi, si sehemu ya Mungu. Asili ni tofauti na Yeye, ikiwakilishwa na kisanduku cha Asili kama tofauti na wingu linalomwakilisha Mungu. Mungu alitumia nguvu na ujuzi wake kuumba Maumbile, kwa hiyo tunatoa mfano wa hili kwa mshale unaotoka kwa Mungu kwenda kwenye Maumbile.
Mwanadamu aliyeumbwa kwa Mfano wa Mungu
Kisha Mungu akamuumba mwanadamu. Mwanadamu ameundwa na nishati ya maada pamoja na taarifa sawa za DNA za kibaolojia kama uumbaji mwingine. Tunaonyesha hili kwa kumweka mwanadamu ndani ya kisanduku cha Asili. Mshale wa pembe ya kulia unaonyesha kwamba Mungu alimjenga mwanadamu kutoka kwa vipengele vya Asili. Hata hivyo, Mungu pia aliumba vipimo visivyo vya kimwili, vya kiroho kwa mwanadamu. Biblia inataja sifa hiyo ya pekee ya mwanadamu kuwa ‘aliyefanywa kwa mfano wa Mungu’ (imechunguzwa zaidi hapa ). Kwa hivyo Mungu aliweka uwezo wa kiroho, uwezo na tabia ndani ya mwanadamu ambazo zinapita zaidi ya nishati-maada na sheria za kimwili. Tunatoa mfano huu kwa mshale wa pili kutoka kwa Mungu na kwenda moja kwa moja ndani ya mwanadamu (na lebo ya ‘Image ya Mungu’).
Dada Nature, si Mama Nature
Asili na mwanadamu viliumbwa na Mungu, na mwanadamu aliyeundwa na, na anayeishi ndani ya, Asili. Tunatambua hili kwa kubadilisha msemo unaojulikana sana kuhusu ‘Mama Asili’. Asili ni isiyozidi Mama yetu, lakini asili ni dada yetu. Hii ni kwa sababu, katika mtazamo wa ulimwengu wa Biblia, Maumbile na Mwanadamu vimeumbwa na Mungu. Wazo hili la ‘Dada Asili’ linanasa wazo kwamba mwanadamu na Maumbile yanafanana (kama dada wanavyofanya) lakini pia kwamba wote wawili wanatoka kwenye chanzo kimoja (tena kama dada wanavyofanya). Mwanadamu hatokani na Asili, lakini anajumuisha vipengele vya Asili.
Asili: Udhalimu na Maadili – Kwa Nini Mungu?
Sasa tunaona kwamba Maumbile ni ya kikatili na hayafanyi kazi kana kwamba haki ina maana yoyote. Tunaongeza sifa hii kwa Asili kwenye mchoro wetu. Dawkins na Templeton walieleza kwa ustadi hili hapo juu. Kufuatia dokezo lao, tunatafakari nyuma kwa Muumba na kuuliza ni jinsi gani Angeweza kuumba Hali hiyo ya kiadili. Kuendesha hoja hii ya kimaadili ni uwezo wetu wa ndani wa kufikiri kimaadili, ulioelezwa kwa ufasaha sana na Richard Dawkins.
Kuendesha maamuzi yetu ya kimaadili ni sarufi ya kimaadili … Kama ilivyo kwa lugha, kanuni zinazounda sarufi yetu ya maadili hupita chini ya rada ya ufahamu wetu”
Richard Dawkins, Udanganyifu wa Mungu. uk. 223
Mtazamo wa Kidunia – Asili ya Mama
Kwa kutopata jibu la kupenda kwetu, wengi hupuuza wazo la Muumba mkuu aliyeumba Hali na mwanadamu. Kwa hivyo sasa mtazamo wetu wa ulimwengu umekuwa wa kidunia na unaonekana kama hii.
Tumemuondoa Mungu kama sababu aliyetuumba, na hivyo pia tumeondoa utofauti wa mwanadamu akiwa na ‘mfano wa Mungu’. Haya ni maoni ya ulimwengu ya Dawkins na Templeton, na ambayo yameenea katika jamii ya magharibi leo. Kilichobaki ni Nature, sheria za nishati na mwili. Kwa hivyo masimulizi yanabadilishwa na kusema kwamba Asili ilituumba. Katika masimulizi hayo, mchakato wa kimaumbile wa kimaumbile ulimleta mwanadamu . Asili, kwa mtazamo huu, kweli ndiye Mama yetu. Hii ni kwa sababu kila kitu kuhusu sisi, uwezo wetu, uwezo wetu na sifa lazima zitoke kwenye Asili, kwa kuwa hakuna Sababu nyingine.
Mtanziko wa Maadili
Lakini hii inatuleta kwenye mtanziko wetu. Wanadamu bado wana uwezo huo wa kimaadili, ambao Dawkins anauelezea kama ‘sarufi ya maadili’. Lakini ni jinsi gani amoral (siyo ya uasherati kama ilivyo katika maadili mabaya, lakini ya kimaadili kwa kuwa maadili si sehemu ya uundaji) Asili hutokeza viumbe vilivyo na sarufi ya kimaadili ya hali ya juu? Kwa njia nyingine, mabishano ya kiadili dhidi ya Mungu kuwa msimamizi wa ulimwengu usio na haki, yanadokeza kwamba kweli kuna haki na ukosefu wa haki. Lakini ikiwa tutamwondoa Mungu kwa sababu ulimwengu ni ‘dhalimu’ basi tunapata wapi dhana hii ya ‘haki’ na ‘dhuluma’ kuanzia? Maumbile yenyewe hayaonyeshi mwelekeo wowote wa maadili unaojumuisha haki.
Fikiria ulimwengu usio na wakati. Je, mtu anaweza ‘kuchelewa’ katika ulimwengu kama huu? Je, mtu anaweza kuwa ‘mnene’ katika ulimwengu wa pande mbili? Vile vile, tuliamua kwamba Asili ya amoral ndiyo sababu yetu pekee. Kwa hivyo tunajikuta katika ulimwengu wa maadili tukilalamika kwamba ni ukosefu wa adili? Je, uwezo huo wa kutambua na kusababu kiadili unatoka wapi?
Kumtupilia mbali Mungu kutoka kwa mlinganyo hakutatui tatizo ambalo Dawkins na Templeton wanaeleza kwa ufasaha hapo juu.
Ufafanuzi wa Biblia wa Mateso, Maumivu na Kifo
Mtazamo wa ulimwengu wa Biblia hujibu tatizo la maumivu lakini hufanya hivyo bila kuleta tatizo la kueleza sarufi yetu ya kimaadili inatoka wapi. Biblia haithibitishi tu Theism, kwamba kuna Mungu Muumba. Pia inaeleza janga lililoingia kwenye Nature. Mwanadamu aliasi dhidi ya Muumba wake, Biblia yasema, na hii ndiyo sababu kuna mateso, maumivu na kifo. Kagua akaunti hapa pamoja na mihimili iliyoandikwa hapa pia.
Kwa nini Mungu aliruhusu kuingia kwa uchungu, mateso na kifo kama tokeo la uasi wa mwanadamu? Fikiria kiini cha majaribu na hivyo uasi wa mwanadamu.
5 kwa maana Mungu anajua ya kwamba siku mtakayokula matunda ya mti huo, mtafumbuliwa macho, nanyi mtakuwa kama Mungu, mkijua mema na mabaya.
Mwanzo 3:5
Mababu wa kwanza wa kibinadamu walijaribiwa “kuwa kama Mungu, wakijua mema na mabaya”. ‘Kujua’ hapa haimaanishi kujua kama kwa maana ya kujifunza ukweli au ukweli kama vile tunaweza kujua miji mikuu ulimwenguni au kujua majedwali ya kuzidisha. Mungu anajua , si kwa maana ya kujifunza, bali katika maana ya kuamua. Tulipoamua ‘kujua’ kama Mungu tulichukua vazi la kuamua lipi lililo jema na lipi lililo baya. Kisha tunaweza kutunga sheria tunapochagua.
Tangu siku hiyo yenye maafa mwanadamu amebeba silika na tamaa hii ya asili ya kuwa mungu wake mwenyewe, akijiamulia mwenyewe lipi litakalokuwa jema na lipi litakuwa baya. Kufikia wakati huo Muumba Mungu alikuwa ameifanya Nature kuwa dada yetu mwenye urafiki na mhudumu. Lakini kutoka kwa hatua hii na kuendelea Hali ingebadilika. Mungu aliamuru laana:
17 Akamwambia Adamu, Kwa kuwa umeisikiliza sauti ya mke wako, ukala matunda ya mti ambao nalikuagiza, nikisema, Usiyale; ardhi imelaaniwa kwa ajili yako; kwa uchungu utakula mazao yake siku zote za maisha yako;
Mwanzo 3: 17-19
18 michongoma na miiba itakuzalia, nawe utakula mboga za kondeni;
19 kwa jasho la uso wako utakula chakula, hata utakapoirudia ardhi, ambayo katika hiyo ulitwaliwa; kwa maana u mavumbi wewe, nawe mavumbini utarudi.
Jukumu la Laana
Katika Laana, Mungu, kwa kusema, alibadilisha Maumbile kutoka kwa dada yetu hadi dada yetu wa kambo. Katika hadithi za kimapenzi, dada wa kambo hutawala na kumweka chini shujaa. Vile vile, dada yetu wa kambo, Nature, sasa anatutendea kwa ukali, akitutawala kwa mateso na kifo. Katika upumbavu wetu tulifikiri tunaweza kuwa Mungu. Asili, kama dada-kambo katili, huturudisha kwenye ukweli kila mara. Inaendelea kutukumbusha kwamba, ingawa tunaweza kufikiria vinginevyo, sisi si miungu.
Mfano wa Yesu wa Mwana Aliyepotea unaonyesha hili. Mwana mpumbavu alitaka kuachana na baba yake lakini aligundua kuwa maisha aliyoyafuata yalikuwa magumu, magumu na yenye uchungu. Kwa sababu hiyo, Yesu alisema, mwana huyo ‘alirudiwa na fahamu zake..’. Katika mfano huu sisi ni mwana mpumbavu na Asili inawakilisha shida na njaa ambayo ilimsumbua. Asili kama dada yetu wa kambo huturuhusu kuondoa mawazo yetu ya kipumbavu na kupata fahamu zetu.
Mafanikio ya kiteknolojia ya mwanadamu katika miaka 200 hivi iliyopita yamekuwa kwa kiasi kikubwa kupunguza mkono mzito wa dada yake wa kambo juu yake. Tumejifunza kutumia nishati ili taabu yetu iwe na uchungu kidogo kuliko zamani. Dawa na teknolojia zimechangia kwa kiasi kikubwa kupunguza ugumu wa Nature juu yetu. Ingawa tunakaribisha hili, matokeo ya maendeleo yetu ni kwamba tumeanza kurejesha udanganyifu wetu wa mungu. Tunadanganyika katika kufikiria kwa namna fulani kwamba sisi ni miungu inayojitegemea.
Fikiria baadhi ya kauli kutoka kwa wanafikra mashuhuri, wanasayansi na washawishi wa kijamii wanaoshikilia maendeleo ya hivi majuzi ya mwanadamu. Jiulize kama hizi hazigusi kidogo mungu tata.
Mwanadamu hatimaye anajua kwamba yuko peke yake katika ukuu usio na hisia wa ulimwengu, ambao alijitokeza kwa bahati tu. Hatima yake haijaelezewa popote, wala wajibu wake. Ufalme wa juu au giza chini: ni juu yake kuchagua.”
Jacques Monod
“Katika mfumo wa mageuzi wa mawazo hakuna tena hitaji au nafasi ya nguvu isiyo ya kawaida. Dunia haikuumbwa, ilibadilika. Ndivyo walivyofanya wanyama na mimea yote inayoishi humo, kutia ndani nafsi zetu za kibinadamu, akili na roho pamoja na ubongo na mwili. Vivyo hivyo na dini. … Mwanamageuzi hawezi tena kukimbilia kutoka kwa upweke wake mikononi mwa baba aliyegawanyika ambaye yeye mwenyewe amemuumba… ”
Mheshimiwa Julian Huxley. 1959. Hotuba katika Darwin Centennial, Chuo Kikuu cha Chicago. Mjukuu wa Thomas Huxley, Sir Julian pia alikuwa mkurugenzi mkuu wa kwanza wa UNESCO
‘Nilikuwa na nia za kutotaka ulimwengu uwe na maana; kwa hivyo kudhani kuwa haikuwa na chochote, na iliweza bila shida yoyote kupata sababu za kuridhisha za dhana hii. Mwanafalsafa ambaye haoni maana yoyote katika ulimwengu hajishughulishi tu na tatizo katika metafizikia safi, pia anahusika kuthibitisha kwamba hakuna sababu halali kwa nini yeye binafsi hapaswi kufanya kama anataka kufanya, au kwa nini marafiki zake hawapaswi. kunyakua mamlaka ya kisiasa na kutawala kwa njia ambayo wanapata faida zaidi kwao wenyewe. … Kwangu mimi mwenyewe, falsafa ya kutokuwa na maana ilikuwa kimsingi chombo cha ukombozi, kingono na kisiasa.’
Huxley, Aldous., Mwisho na Njia, pp. 270 ff.
Hatujisikii tena kuwa wageni katika nyumba ya mtu mwingine na kwa hivyo tunalazimika kufanya tabia zetu kupatana na seti ya sheria zilizokuwepo awali za ulimwengu. Ni uumbaji wetu sasa. Tunatengeneza kanuni. Tunaanzisha vigezo vya ukweli. Tunaumba ulimwengu, na kwa sababu tunafanya hivyo, hatujisikii tena kuwa tumetazamwa na nguvu za nje. Hatupaswi tena kuhalalisha tabia zetu, kwa kuwa sasa sisi ni wasanifu wa ulimwengu. Hatuwajibiki kwa lolote nje ya sisi wenyewe, kwa kuwa sisi ni ufalme, nguvu, na utukufu milele na milele.
Jeremy Rifkin, Algeny Neno Jipya—Ulimwengu Mpya , p. 244 (Viking Press, New York), 1983. Rifkin ni mwanauchumi aliyebobea katika athari za sayansi na teknolojia ya kibayoteknolojia kwa jamii.
Hali Ilivyo Sasa – Lakini kwa Matumaini
Biblia inatoa muhtasari wa kwa nini mateso, maumivu na kifo ni sifa ya ulimwengu huu. Kifo kilikuja kutokana na uasi wetu. Leo tunaishi katika matokeo ya uasi huo.
12 Kwa hiyo kama vile ambavyo dhambi iliingia ulimwenguni kupitia kwa mtu mmoja, na dhambi ikaleta kifo, na kwa njia hiyo kifo kikawajia watu wote kwa kuwa wote walitenda dhambi –
Warumi 5:12
Kwa hiyo leo tunaishi kwa kuchanganyikiwa. Lakini hadithi ya injili inaweka matumaini kwa kuwa hii itafikia mwisho. Ukombozi utakuja.
20 Kwa maana viumbe vilifanywa kuwa duni kabisa, si kwa kupenda kwake, bali kwa mapenzi ya Mungu; hata hivyo kulikuwa na matumaini 21 kwamba siku moja viumbe vyote vitawekwa huru kutoka katika utumwa wa kuharibika na vipewe uhuru na utukufu wa watoto wa Mungu.
22 Tunajua kwamba mpaka sasa viumbe vyote vimekuwa vikilia kwa uchungu mkali kama ule wa uzazi.
Warumi 8:20-22
Ufufuo wa Yesu kutoka kwa wafu ulikuwa ‘malimbuko’ ya ukombozi huu . Hili litafikiwa wakati Ufalme wa Mungu utakapokuwa umeimarishwa kikamilifu. Wakati huo:
3 Nikasikia sauti kubwa kutoka katika kile kiti cha enzi ikisema, “Tazama, maskani ya Mungu yako pamoja na wanadamu, naye ataishi pamoja nao. Watakuwa watu wake, na Mungu mwenyewe atakuwa pamoja nao, naye atakuwa Mungu wao. 4 Atafuta machozi yao yote, na kifo hakitakuwepo tena, wala maom bolezo, wala kilio, wala maumivu; maana mambo hayo yote ya awali yamekwisha toweka.”
Ufunua wa Yohana 21:3-4
Tumaini Limelinganishwa
Fikiria tofauti ya tumaini ambayo Paul alieleza, ikilinganishwa na Dk. William Provine na Woody Allen.
54 Kwa hiyo, wakati kuharibika kutakapovaa kutokuharibika, na mwili wa kufa utakapovaa hali ya kutokufa, ndipo lile neno lililoandikwa litakapotimia, “Kifo kimemezwa na ushindi .”
55 “Mauti, ushindi wako uko wapi? Na uchungu wako uko wapi?”
56 Uchungu wa kifo ni dhambi, na nguvu ya dhambi ni sheria. 57 Lakini, Mungu ashukuriwe! Yeye anatupa tia ushindi kwa njia ya Bwana wetu Yesu Kristo.
Mtume Paulo katika 1 Wakorintho 15:54-57
Mtu lazima awe na udanganyifu ili kuishi. Ukiangalia maisha kwa uaminifu na kwa uwazi sana maisha hayawezi kuvumilika kwa sababu ni biashara mbaya sana. Huu ni mtazamo wangu na daima umekuwa mtazamo wangu juu ya maisha – nina mtazamo mbaya sana, wa kukata tamaa juu yake … nahisi kuwa [maisha] ni ya kusikitisha, maumivu, ndoto mbaya, uzoefu usio na maana na hiyo ndiyo njia pekee ambayo unaweza Furaha ni ikiwa utajiambia uwongo na kujidanganya mwenyewe.”
Woody Allen – http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/8684809.stm
“Sayansi ya kisasa inamaanisha … ‘Hakuna kanuni za kusudi lolote. Hakuna miungu na hakuna nguvu za kubuni ambazo zinaweza kugunduliwa kwa busara … „Pili, … hakuna sheria za kimaadili au za kimaadili asilia, hakuna kanuni kamili zinazoongoza kwa jamii ya wanadamu. “Tatu, [a]… binadamu anakuwa mtu mwenye maadili kwa njia ya urithi na ushawishi wa kimazingira. Hayo ndiyo yote yaliyopo. “Nne … tunapokufa, tunakufa na huo ndio mwisho wetu.”
W. Mkoa. “Mageuzi na Msingi wa Maadili”, katika Sayansi ya MBL, Vol.3, (1987) No.1, pp.25-29. Dr. Provine alikuwa profesa wa Historia ya Sayansi katika Chuo Kikuu cha Cornell
Je, ungependa kujenga maisha yako juu ya mtazamo gani wa ulimwengu?